ಪಕ್ಷಿ ವೀಕ್ಷಣೆಯ ಫೀಲ್ಡ್‌ ಡೈರಿ ಭಾಗ 7: ಕೊಮ್ಮಘಟ್ಟ ಕೆರೆ ಮತ್ತು ಉಲ್ಲಾಳ ಕೆರೆ

ಹೊಂಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ ಕಂಡ ಚಲುಕದ ಬಾತುಗಳು

ಡಾ. ಅಶೋಕ್.‌ ಕೆ. ಆರ್

ಕೊಮ್ಮಘಟ್ಟ ಕೆರೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳಗಿನ ಸಮಯ ಬೆಳಕು ಯಾವ ಕಡೆಯಿಂದ ಬರುತ್ತದೆಂಬ ಅಂದಾಜಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಆರೂವರೆಯಷ್ಟೊತ್ತಿಗೆ ಕೆರೆಯಂಗಳ ತಲುಪಿದೆ. ಸೂರ್ಯ ಮೂಡಲು ಇನ್ನೂ ಹತ್ತದಿನೈದು ನಿಮಿಷವಿತ್ತು. ಕೊಮ್ಮಘಟ್ಟ ರಸ್ತೆಗೆ ತಿರುಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ ವಿಪರೀತ ಮಂಜು, ಚಳಿ.

ಹಿಂದಿನ ಭಾಗವನ್ನು ಓದಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ

ಕೆರೆಯಂಗಳಕ್ಕೆ ಕಾಲಿಟ್ಟರೆ ಅಚ್ಚರಿ. ಹೆಜ್ಜಾರ್ಲೆ(ಪೆಲಿಕಾನ್)ಗಳ ಸುಳಿವೇ ಇಲ್ಲ! ಅಲ್ಲೆಲ್ಲೋ ಒಂದೆರಡು ದೂರದಲ್ಲಿ ಕಂಡವು. ಬಹುಶಃ ಹೆಜ್ಜಾರ್ಲೆಗಳು ಸಂಜೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಿರಮಿಸಲಷ್ಟೇ (ರೂಷ್ಟಿಂಗ್) ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬರುತ್ತಿರಬೇಕು. ಅಥವಾ ಪಾಚಿ ತುಂಬಿರುವ ಕೆರೆಯಲ್ಲಿ ಮೀನುಗಳ ಸಂಖೈ ಹೆಚ್ಚಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಇಲ್ಲಿಂದ ಜಾಗ ಖಾಲಿ ಮಾಡಿರಬೇಕು ಎಂದುಕೊಂಡೆ. ಚಲುಕದ ಬಾತುಗಳು ಕೆಲವು ಮಾತ್ರ ನೀರಿನಲ್ಲಿದ್ದವು. ಉಳಿದವಿನ್ನೂ ನಡುಗಡ್ಡೆಯ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿ ವಿರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದವು.

ಪಕ್ಷಿ ವೀಕ್ಷಣೆಯ ಫೀಲ್ಡ್‌ ಡೈರಿ ಭಾಗ 6: ಕೊಮ್ಮಘಟ್ಟ ಕೆರೆ - 3

ಹೆಜ್ಜಾರ್ಲೆ (ಪೆಲಿಕಾನ್)

ಡಾ. ಅಶೋಕ್.‌ ಕೆ. ಆರ್

ಕೆರೆಯ ಬಳಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯ ಕಳೆಯಬೇಕಿತ್ತು. ಸಂಜೆ ಮನೆಗೆ ಬರೋದು ತಡವಾಗ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿಯೇ ಹೊರಟಿದ್ದೆ. ಸೂರ್ಯಾಸ್ತದ ಜೊತೆ ಹೆಜ್ಜಾರ್ಲೆಯ ಫೋಟೋ ತೆಗೆಯಬೇಕೆಂಬ ಆಸೆ. ಕೆರೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಜ್ಜಾರ್ಲೆಗಳ ಸಂಖೈ ಹೆಚ್ಚಾಗಿತ್ತು. ಮರದ ಮೇಲಿದ್ದಷ್ಟೇ ಪಕ್ಷಿಗಳು ನೀರಿನಲ್ಲೂ ಇದ್ದವು.

ಹಿಂದಿನ ಭಾಗವನ್ನು ಓದಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ

ಕೆರೆಯ ಉತ್ತರಭಾಗದಲ್ಲಿದ್ದ ಮತ್ತೊಂದು ಮರದ ಮೇಲೂ ಒಂದೆರಡು ಹೆಜ್ಜಾರ್ಲೆಗಳು ಕಂಡವು. ಆ ಮರದಲ್ಲಿ ಈ ಮುಂಚೆ ಬೆಳ್ಳಕ್ಕಿಗಳು ಹಾಗು ಒಂದೆರಡು ಬೂದು ಬಕಗಳಷ್ಟೇ ಕಾಣಿಸಿದ್ದವು. ಚಲುಕದ ಬಾತುಗಳ ಸಂಖೈ ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಕಡಿಮೆಯಾದಂತೆ ಅನಿಸಿತು. ಅವುಗಳಿನ್ನೂ ಕ್ಯಾಮೆರಾದ ಲೆನ್ಸಿಗೆ ಸಿಲುಕದಷ್ಟು ದೂರದಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದವು. ಅರ್ಧ ತಲೆಯನ್ನು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿಸಿ ಸಲಿಕೆ ಆಕಾರದ ಕೊಕ್ಕನ್ನು ತೆರೆದು ಆಹಾರದ ಹುಡುಕಾಟದಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತಿದ್ದವು. ಗಂಡು ಪಕ್ಷಿಯ ಹಸಿರು - ಹಳದಿ ಬಣ್ಣದ ಕಣ್ಣಿನ ಪ್ರತಿಬಿಂಬ ಚೆಂದವಾಗಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತಿತ್ತು.

ಪಕ್ಷಿ ವೀಕ್ಷಣೆಯ ಫೀಲ್ಡ್‌ ಡೈರಿ ಭಾಗ 5: ಕೊಮ್ಮಘಟ್ಟ ಕೆರೆ - 2

ಹೆಜ್ಜಾರ್ಲೆ (ಪೆಲಿಕಾನ್)

ಡಾ. ಅಶೋಕ್.‌ ಕೆ. ಆರ್

ಇಂದು ಕ್ಯಾಮೆರಾ, ದೊಡ್ಡ ಲೆನ್ಸುಗಳೆರಡನ್ನೂ ತಂದಿದ್ದೆ. ಚಲುಕದ ಬಾತುಗಳು ಕೆರೆಯ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿದ್ದವು. ಕ್ಯಾಮೆರಾಗೆ ಅಷ್ಟು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಸಿಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಜೊತೆಗೆ ಸಂಜೆಯ ಸಮಯವಾದ್ದರಿಂದ ಕೆರೆಯ ನೀರು ಗಾಳಿಗೆ ತುಯ್ದಾಡುತ್ತಿತ್ತು. ಪ್ರತಿಬಿಂಬದ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ತೆಗೆಯೋದಿಕ್ಕೆ ನನಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಆಸಕ್ತಿ. ಬೆಳಗಿನ ಜಾವದಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯಕಿರಣಗಳಿನ್ನೂ ತಣ್ಣನೆಯ ಬೆಳಕನ್ನು ಹೊರಸೂಸುವಾಗ ಗಾಳಿಯ ತುಯ್ದಾಟ ಇಲ್ಲದೇ ಇದ್ದಾಗ ಕೆರೆಯ ನೀರು ಕನ್ನಡಿಯಂತಿರುತ್ತದೆ. ಎಂಟು, ಒಂಭತ್ತು ಘಂಟೆಯೊಳಗಷ್ಟೇ ಆ ಪ್ರತಿಬಿಂಬದ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ತೆಗೆಯಬಹುದು.

ಪಕ್ಷಿ ವೀಕ್ಷಣೆಯ ಫೀಲ್ಡ್‌ ಡೈರಿ ಭಾಗ 4: ಕೊಮ್ಮಘಟ್ಟ ಕೆರೆ – 1

ಚಲುಕದ ಬಾತು (ನಾರ್ಥರ್ನ್‌ ಶೆವಲರ್‌)

ಡಾ. ಅಶೋಕ್.‌ ಕೆ. ಆರ್

ಕೊಮ್ಮಘಟ್ಟ ಕೆರೆಗೆ ಫೋಟೋಗ್ರಫಿಗೆ ಹೋಗಿ ಬಹಳವೇ ಕಾಲವಾಗಿತ್ತು
. ಇ – ಬರ್ಡ್‌ ತಂತ್ರಾಂಶದಲ್ಲಿ ಚಲುಕದ ಬಾತು (ನಾರ್ಥರ್ನ್‌ ಶೆವಲರ್‌ಗಳು) ಬಂದಿದ್ದಾವೆ ಎಂಬ ಮಾಹಿತಿಯಿತ್ತು. ಏಳು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಉಲ್ಲಾಳ ಕೆರೆಯಲ್ಲಿ ಚಲುಕದ ಬಾತುಗಳನ್ನು ಕಂಡು ಫೋಟೋಗ್ರಫಿ ಮಾಡಿದ್ದೆ. ಅಲ್ಲೇ ಕೆರೆಯ ಬಳಿ ಪರಿಚಯವಾಗಿದ್ದ ದೇವೆಂದ್ರ ಕುಮಾರ್‌ ಮತ್ತವರ ಸ್ನೇಹಿತರಾದ ಸದಾಶಿವ ಪೂಜಾರಿಯವರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ.

ಪಕ್ಷಿ ವೀಕ್ಷಣೆಯ ಫೀಲ್ಡ್‌ ಡೈರಿ ಭಾಗ 3: ಆಗರ ಕೆರೆಯಲ್ಲಿನ್ನೊಂದು ದಿನ - 31/12/2024

ಸಾಮಾನ್ಯ ಪಕ್ಷಿಯ ವಿಶೇಷ ನೋಟ - ಬೆಳ್ಳಕ್ಕಿ

ಡಾ. ಅಶೋಕ್.‌ ಕೆ. ಆರ್

ವರುಷದ ಕೊನೆಯ ದಿನ ಆಗರ ಕೆರೆಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಸುತ್ತು ಹೋಗುವ ಮನಸ್ಸಾಯಿತು. ಕಳೆದ ಬಾರಿ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗಿದ್ದಾಗಲೂ‌  ಹೆಚ್ಚೇನು ಪಕ್ಷಿಗಳು ಅಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿರಲಿಲ್ಲವಾದರೂ ಅಲ್ಲಿನ ಪರಿಸರ ಚೆಂದಿತ್ತು.

ಹಿಂದಿನ ಲೇಖನ ಓದಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ

ಜೊತೆಗೆ ಮೀನು ಹಿಡಿದು ದಡದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸಿದರೆ ಅಂದಿನಂತೆ ಒಂದಷ್ಟು ಗರುಡಗಳ (ಬ್ರಾಮಿಣಿ ಕೈಟ್) ಫೋಟೋ ತೆಗೆಯಲಂತೂ ಮೋಸವಿರಲಿಲ್ಲ. ಉಳಿದಿದ್ದ ಕೊನೆಯೆರಡು ರಜೆಗಳ ಸದುಪಯೋಗ ಈ ರೀತಿಯೇ ಆಗಬೇಕಲ್ಲವೇ?!

ನಿರೀಕ್ಷಿಸಿದಂತೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪಕ್ಷಿಗಳಿರಲಿಲ್ಲ. ಮೀನು ಹಿಡಿಯುವವರಿದ್ದರು. ಕಳೆದ ಬಾರಿ ಹಳದಿ ಹೂವುಗಳ ಪ್ರತಿಬಿಂಬ ತೆಗೆದ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಹೋದೆ. ದೂರದಲ್ಲೊಂದು ಬೂದು ಬಕ (ಗ್ರೆ ಹೆರಾನ್) ಕುಳಿತಿತ್ತು. ಪ್ರತಿಬಿಂಬ ಪೂರ್ತಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲವಾದರೂ ಮುಂಜಾನೆಯ ಬೆಳಕಿಗೆ ಚೆಂದವಾಗೇನೋ ಕಾಣುತ್ತಿತ್ತು. ಅದರ ಫೋಟೋ ತೆಗೆಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುವಾಗ ಒಂದು ಜೋಡಿ ಗುಳುಮುಳುಕಗಳು ಕೂಡ ಆಟವಾಡುತ್ತಾ, ತಿಂಡಿ ತಿನ್ನುತ್ತಾ ಬೂದು ಬಕದ ಬಳಿಯೇ ಬಂದವು. ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವಂತಹ ಫೋಟೋ ಸಿಗಲಿಲ್ಲವಾದರೂ ಮನಸಿಗೆ ಮುದ ನೀಡುವ ದೃಶ್ಯವನ್ನು ಕಣ್ತುಂಬಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಮುಂದೆ ಸಾಗಿದೆ.

ಪಕ್ಷಿ ವೀಕ್ಷಣೆಯ ಫೀಲ್ಡ್‌ ಡೈರಿ ಭಾಗ 2: ಆಗರ ಕೆರೆಯಲ್ಲೊಂದು ದಿನ…

ಮಂಜಾವರಿಸಿದ ಕೆರೆಯಲ್ಲಿ ಗುಳುಮುಳುಕ

ಡಾ. ಅಶೋಕ್. ಕೆ. ಆರ್.  

ಕನಕಪುರದ ಬಳಿ ಒಂದು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಹೋಗುವುದಿತ್ತು. ನೈಸ್‌ ರಸ್ತೆಯ ಕನಕಪುರ ಜಂಕ್ಷನ್ನಿನ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲೇ ಇರುವ ಆಗರ ಕೆರೆಗೆ ಬಹಳ ವರುಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಒಂದು ಬಾರಿ ಹೋಗಿದ್ದೆ. ಆ ಕೆರೆ ಈಗ ಹೇಗಿದೆ, ಪಕ್ಷಿಗಳಿದ್ದಾವೋ ಇಲ್ಲವೋ ನೋಡೋಣವೆಂದುಕೊಂಡು ಬೆಳಗಿನ ಆರರ ಸಮಯದಷ್ಟೊತ್ತಿಗೆ ಆಗರ ಕೆರೆಯನ್ನು ತಲುಪಿದೆ. ಈ ಬಾರಿ ವಾಡಿಕೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಳೆಯಾಗಿದ್ದ ಕಾರಣ ಆಗರ ಕೆರೆ ತುಂಬಿ ನಿಂತಿತ್ತು. ಕೆರೆಯ ಒಂದು ಬದಿಯಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಕುರುಹಾಗಿ ಕೆಲವು ಹೊಸ ಕಟ್ಟಡಗಳು ನಿರ್ಮಾಣವಾಗುತ್ತಿದ್ದವು. ಮತ್ತೊಂದು ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಕಿರು ಅರಣ್ಯ ಹರಡಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ಭಾನುವಾರವಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಜನರ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿಯೇ ಇತ್ತು.

ಬೆಳಗಿನ ಕಾಯಕ

ಕೆರೆಗಳು ನೀರು ತುಂಬಿಕೊಂಡಿರುವಾಗ ಪಕ್ಷಿಗಳ ಸಂಖೈ ಒಂದಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಯೆಂದೇ ಹೇಳಬೇಕು. ಒಂದಷ್ಟು ಗುಳುಕಮುಳುಕ, ಬೆಳ್ಳಕ್ಕಿ, ಬೂದು ಕೊಕ್ಕರೆ, ನೀರುಕಾಗೆ ಬಿಟ್ಟರೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪಕ್ಷಿಗಳು ಕಾಣಿಸಲಿಲ್ಲ. ಮಂಜು ಕೆರೆಯ ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ಆವರಿಸಿತ್ತು. ಮಂಜಿನ ಹಿನ್ನಲೆಯಲ್ಲಿ ಗುಳುಕಮುಳುಕದ ಫೋಟೋ ತೆಗೆಯುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಮಂಜಿನ ಹೊದಿಕೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ದಟ್ಟವಾಯಿತು. ಎದುರಿನ ಅರಣ್ಯದ ಭಾಗ ಕಾಣಿಸದಂತಾಯಿತು. ಬೆಳಕರಿಯುವ ಮುನ್ನವೇ ತೆಪ್ಪದಲ್ಲಿ ಮೀನಿಡಿಯಲು ಅತ್ತ ಕಡೆಗೆ ಸಾಗಿದ್ದವರು ಮಂಜಿನ ಹೊದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಇತ್ತ ಕಡೆಯ ತೀರಕ್ಕೆ ಸಾಗಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ದೃಶ್ಯ ವೈಭವಯುತವಾಗಿತ್ತು. ಗಿಡಮರಗಳ ಪ್ರತಿಬಿಂಬದ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಕ್ಯಾಮೆರಾಗೆ ತುಂಬಿಕೊಂಡೆ. ಕೊಂಚ ಸಮಯದ ಕಳೆದ ನಂತರ ಮಂಜಿನ ಹೊದಿಕೆ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಸರಿದುಕೊಳ್ಳಲಾರಂಭಿಸಿತಾದರೂ ರವಿಯು ಮೋಡದ ನಡುವಿನಿಂದ ಹೊರಬರಲು ಉತ್ಸಾಹ ತೋರಲಿಲ್ಲ.

ಪಕ್ಷಿ ವೀಕ್ಷಣೆಯ ಫೀಲ್ಡ್‌ ಡೈರಿ ಭಾಗ 1: ಬಿಬಿಎಂಪಿ ಪಾರ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕ ನೊಣಹಿಡುಕಗಳು.

Indian paradise flycatcher/ ಬಾಲದಂಡೆ/ ರಾಜಹಕ್ಕಿ 

ಡಾ. ಅಶೋಕ್.‌ ಕೆ. ಆರ್

ಹೆಂಡ್ರುಗೆ ಆರ್‌.ಆರ್.‌ ನಗರದಲ್ಲಿ ಒಂದಷ್ಟು ಕೆಲಸವಿತ್ತು. ಅವಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ನಾನು ಮಕ್ಕಳು ಹತ್ತಿರದ ಹೋಟೆಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗಿ ತಿಂಡಿ ತಿಂದೆವು. ಎರಡು ತಾಸು ಸಮಯ ಕಳೆಯಬೇಕಿತ್ತು. ಗೂಗಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿರುವ ಪಾರ್ಕಿನ ಪಟ್ಟಿ ತೋರಿಸಲು ಕೇಳಿದೆ. ಎಲ್ಲದಕ್ಕಿಂತ ಸಮೀಪವಿದ್ದ ಹೆಸರಿಲ್ಲದ ಬಿಬಿಎಂಪಿ ಪಾರ್ಕಿಗೆ ಹೋದೆವು. ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಆಟವಾಡಲಿದ್ದ ಜಾಗದ ಹಿಂದೆ ಬಿದಿರಿನ ಪುಟ್ಟ ಮೆಳೆಯಿತ್ತು. ಬಿದಿರಿನ ಮೆಳೆಯ ಹಿಂದೆ ಎರಡು ಗಸಗಸೆ (ಸಿಂಗಾಪೂರ್‌ ಚೆರ್ರಿ) ಹಣ್ಣಿನ ಮರಗಳಿದ್ದವು. ಗಾತ್ರ ನೋಡಿದರೆ ಐದಾರು ವರ್ಷಗಳ ಆಯಸ್ಸು. ಅಳಿಲುಗಳು ಚಿಂವ್‌ಗುಟ್ಟುತ್ತಿದ್ದವು. ಗಸಗಸೆ ಮರದ ಬಳಿ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಅಚ್ಚ ಬಿಳುಪಿನ ಹಾಳೆಯೊಂದು ಮಣ್ಣಿನಿಂದ ಗಿಡದ ಕಡೆಗೆ ತೂರಿಹೋದಂತೆನ್ನಿಸಿತು. ಏನದು ಎಂದು ಕತ್ತೆತ್ತಿ ನೋಡಿದವನಿಗೆ ಕಂಡದ್ದು ಇಂಡಿಯನ್‌ ಪ್ಯಾರಡೈಸ್‌ ಫ್ಲೈಕ್ಯಾಚರ್‌ (ಬಾಲದಂಡೆ, ರಾಜಹಕ್ಕಿ). ಅರೆರೆ ಈ ಪಕ್ಷಿ ನೋಡಲೆಂದೇ ಒಮ್ಮೆ ನಂದಿ ಬೆಟ್ಟಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದೆನಲ್ಲವೇ? ದೂರದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿತ್ತಷ್ಟೇ. ಕುಣಿಗಲ್ಲಿನ ಬಳಿ ಒಮ್ಮೆ ಕಂದು ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿದ್ದ ನೊಣಹಿಡುಕ ಸಿಕ್ಕಿತ್ತು, ಸುಮಾರಾಗಿ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ. ಕುಕ್ಕರಹಳ್ಳಿ ಕೆರೆ, ಕಣ್ವ ಜಲಾಶಯದ ಬಳಿ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲೇ ಸಿಕ್ಕಿತ್ತು, ಕ್ಯಾಮೆರಾ ಕೈಯಲ್ಲಿರಲಿಲ್ಲ. ಇವತ್ತೂ ಕ್ಯಾಮೆರಾ ಕೈಯಲ್ಲಿಲ್ಲದಾಗಲೇ ಇಷ್ಟು ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ ಬಂದು ಕೂರಬೇಕಾ?! ಮಕ್ಕಳಿತ್ತ ಆಟವಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ನಾನು ಪಕ್ಷಿಯ ದಿನಚರಿಯನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದ್ದೆ. ಅದರ ಉದ್ದನೆಯ ಬಾಲ ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ತುಯ್ದಾಡುವುದನ್ನು ಕಾಣುವುದೇ ಒಂದು ಸೊಗಸು. ಅಷ್ಟು ಉದ್ದನೆಯ ಬಾಲವನ್ನೊತ್ತುಕೊಂಡು ಗಸಗಸೆ ಮರದ ಪೀಚು ಹಣ್ಣುಗಳು, ಎಲೆಗಳ ನಡುವಿದ್ದ ಸಣ್ಣ ಪುಟ್ಟ ಹುಳ – ನೊಣಗಳನ್ನು ಹಿಡಿಯಲು ಆಗೊಮ್ಮೆ ಈಗೊಮ್ಮೆ ನೆಲದ ಬಳಿ ಬಂದು ಮತ್ತೆ ಹಿಂದಿರುಗಿ ಗಸಗಸೆ ಮರ ಹಾಗು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿದ್ದ ಇತರೆ ಮರಗಳ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತು ವಿರಮಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿತ್ತು. ಸುತ್ತಮುತ್ತಲೆಲ್ಲ ಮನೆಗಳೇ ಇರುವ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಪಕ್ಷಿ ನೋಡಿದೆನೆಂದು ಹೇಳಿದರೆ ಯಾರಾದರೂ ನಂಬದೇ ಹೋದರೆ ಎಂಬ ನೆಪದಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಸಮಾಧಾನಕ್ಕೆ ಮೊಬೈಲಿನಲ್ಲೇ ಸುಮ್ಮನೊಂದು ವೀಡಿಯೋ ತೆಗೆದೆ! ಈ ಉದ್ದ ಬಾಲದ ನೊಣಹಿಡುಕನ ಜೊತೆಯೇ ಕೆಂಪುಕೊರಳಿನ ನೊಣಹಿಡುಕುಗಳ (ಟಿಕೆಲ್ಸ್‌ ಬ್ಲೂ ಫ್ಲೈಕ್ಯಾಚರ್) ದರ್ಶನವೂ ಆಯಿತು. ʻಕ್ಯಾಮೆರಾ ಇಲ್ಲದಾಗಲೇ ಎಲ್ಲ ಬಂದು ಕುಣೀರಪ್ಪʼ ಎಂದು ಬಯ್ದುಕೊಂಡೆ!

ಪಕ್ಷಿ ಪ್ರಪಂಚ: ಕೆಂಪು ಟಿಟ್ಟಿಭ.

ಚಿತ್ರ ೧: ಎರೆಹುಳುವಿನ ಬೇಟೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು ಟಿಟ್ಟಿಭ.

ಡಾ. ಅಶೋಕ್. ಕೆ. ಆರ್. 
ನಿನಗಾಗದೇ ಇರೋ ಪಕ್ಷಿ ಯಾವ್ದು ಅಂತ ಯಾರಾದ್ರೂ ಕೇಳಿದ್ರೆ, ನನ್ನ ಮನಸಲ್ಲಿ ಪಟ್ಟಂತ ಮೂಡೋ ಪಕ್ಷಿ ಹೆಸರು ಕೆಂಪು ಟಿಟ್ಟಿಭ! ನನಗೆ ಈ ಪಕ್ಷಿ ಕಂಡರಾಗೋದಿಲ್ಲ ಅನ್ನುವುದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಈ ಟಿಟ್ಟಿಭಗಳಿಗೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಕಂಡರಾಗೋದಿಲ್ಲ ಅನ್ನೋದು ಸತ್ಯ. ಮನುಷ್ಯರನ್ನು ಕಂಡಾಗ ಪಕ್ಷಿಗಳಿಗೆ ಭಯವಾಗೋದು ಸಹಜವೇ, ಭಯ ಆದರೆ ದೂರ ಹಾರಿ ಹೋಗಲಿ ಬೇಕಿದ್ರೆ! ಆದರೀ ಟಿಟ್ಟಿಭಗಳು ಜೋರು ದನಿಯಲ್ಲಿ ಗಲಾಟೆ ಎಬ್ಬಿಸುತ್ತಾ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿರುವ ಇನ್ನಿತರೆ ಪಕ್ಷಿಗಳೂ ದೂರ ದೂರಕ್ಕೆ ಹಾರುವಂತೆ ಮಾಡಿಬಿಡುತ್ತವೆ. ಅದಕ್ಕೂ ಕಾರಣವಿದೆ ಅನ್ನಿ.

ಆಂಗ್ಲ ಹೆಸರು: Red wattled lapwing (ರೆಡ್ ವ್ಯಾಟಲ್ಡ್ ಲ್ಯಾಪ್ ವಿಂಗ್)

ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು: Vanellu Indicus (ವ್ಯಾನೆಲಸ್ ಇಂಡಿಕಸ್)

ಉದ್ದ ನೀಳ ಹಳದಿ ಕಾಲುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಟಿಟ್ಟಿಭಗಳು ಕೆರೆ, ನದಿಯಂಚಿನಲ್ಲಿ, ಗದ್ದೆಯಂಚಿನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಕಂದು ಬಣ್ಣದ ರೆಕ್ಕೆಗಳು ಹರಡಿಕೊಂಡಾಗ ಬಿಳಿ - ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣಗಳನ್ನೂ ಕಾಣಬಹುದು. ಕೆಂಪು ಕೊಕ್ಕು, ಕಣ್ಣಿನ ಮುಂದಿನ ಕೆಂಪಿನ ಸಹಾಯದಿಂದ ಪಕ್ಷಿಯನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಕೊಕ್ಕಿನಿಂದ ಕೆಳಗೆ ಶುರುವಾಗುವ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣ ಎದೆಯವರೆಗೂ ಚಾಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಟೋಪಿ ಹಾಕಿದಂತೆ ತಲೆಯ ಮೇಲಷ್ಟು ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣ, ಅದರ ಎರಡು ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಳಿ ಪಟ್ಟಿ. ಹೆಣ್ಣು ಮತ್ತು ಗಂಡಿನ ನಡುವೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿಲ್ಲ.

ಪಕ್ಷಿ ಪ್ರಪಂಚ: ಕೆಂಬೂತ.

ಚಿತ್ರ ೧: ಎಲೆಯೊಂದಿಗೆ ಕೆಂಬೂತ.

ಡಾ. ಅಶೋಕ್. ಕೆ. ಆರ್. 

ಕುಪ್ಪಳವೆಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಈ ಪಕ್ಷಿ ರೆಕ್ಕೆಗೆ ಬಣ್ಣ ಬಳಿದುಕೊಂಡ ಕಾಗೆಯಂತೆ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ! 

ಆಂಗ್ಲ ಹೆಸರು: Crow pheasant (ಕ್ರೋ ಫೀಸೆಂಟ್) 

Greater coucal (ಗ್ರೇಟರ್ ಕುಕೋಲ್)

Southern coucal (ಸದರ್ನ್ ಕುಕೋಲ್) 

ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು: Centropus sinensis (ಸೆಂಟ್ರೋಪಸ್ ಸಿನೆನ್ಸಿಸ್) 

ಕಾಗೆಗಿಂತ ಕೊಂಚ ದೊಡ್ಡಕ್ಕಿರುವ ಕೆಂಬೂತಗಳನ್ನು ಅವುಗಳ ರೆಕ್ಕೆಯ ಬಣ್ಣದಿಂದ ಸುಲಭವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಕಪ್ಪು ತಲೆ, ಕಪ್ಪು - ಗಾಢ ನೀಲಿ/ನೇರಳೆ ಬಣ್ಣ ಮಿಶ್ರಿತ ಕತ್ತು - ಎದೆ - ದೇಹವನ್ನೊಂದಿರುವ ಕೆಂಬೂತಗಳ ರೆಕ್ಕೆಯ ಬಣ್ಣ ಕಂದು. ಅಗಲವಾದ ರೆಕ್ಕೆಗಳಿವಕ್ಕಿವೆ. ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣದ ಉದ್ದನೆಯ ಬಾಲದ ರೆಕ್ಕೆಗಳನ್ನಿವು ಹೊಂದಿವೆ. ಕಪ್ಪು ತಲೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಂಪನೆಯ ಕಣ್ಣುಗಳು ಎದ್ದು ಕಾಣಿಸುತ್ತವೆ. ವಿಶಾಲ ರೆಕ್ಕೆಗಳಿದ್ದರೂ ಹಾರುವುದನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಇಷ್ಟಪಡದ ಪಕ್ಷಿಯಿದು. ಅಪಾಯದ ಸೂಚನೆ ಸಿಕ್ಕಾಗಷ್ಟೇ ಹಾರುತ್ತವೆ, ನಿಧಾನಗತಿಯಲ್ಲಿ. ಮಿಕ್ಕ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಘನ ಗಂಭೀರತೆಯಿಂದ ನಡೆದು ಹೋಗುವುದೇ ಕೆಂಬೂತಕ್ಕೆ ಪ್ರಿಯ. ನಡೆಯುವಿಕೆಯ ಮಧ್ಯೆ ಆಗಾಗ ಕುಪ್ಪಳಿಸುವುದರಿಂದ ಇದಕ್ಕೆ ಕುಪ್ಪಳವೆಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ. 

ಪಕ್ಷಿ ಪ್ರಪಂಚ: ಬೂದು ಮಂಗಟ್ಟೆ.

ಚಿತ್ರ ೧: ಆಲದ ಮರದ ಹಣ್ಣು ಸವಿಯುತ್ತಿರುವ ಬೂದು ಮಂಗಟ್ಟೆ. 

ಡಾ. ಅಶೋಕ್. ಕೆ. ಆರ್. 

ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಕಂಡುಬರುವ ಆಕರ್ಷಕ ಬಣ್ಣಗಳಿಲ್ಲದ ಮಂಗಟ್ಟೆಗಳೆಂದರೆ ಅವು ಬೂದು ಮಂಗಟ್ಟೆಗಳು. 

ಆಂಗ್ಲ ಹೆಸರು: Indian grey hornbill (ಇಂಡಿಯನ್ ಗ್ರೇ ಹಾರ್ನ್ ಬಿಲ್) 

ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು: Ocyceros birostris (ಒಸಿಕೆರಾಸ್ ಬಿರೋಸ್ಟ್ರಿಸ್) 

ಎತ್ತರದ ಮರಗಳಲ್ಲಿ ಜೋಡಿಯಾಗಿ ಅಥವಾ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ ಬೂದು ಮಂಗಟ್ಟೆಗಳು. ಉದ್ದ ಕೊಕ್ಕಿನ ದೊಡ್ಡ ದೇಹದ ಈ ಪಕ್ಷಿಗಳ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ ಕಷ್ಟವಲ್ಲ. ಹೆಸರೇ ಸೂಚಿಸುವಂತೆ ಬೂದು ಬಣ್ಣದ ಪಕ್ಷಿಯಿದು. ದೇಹದ ತುಂಬ ಬೂದು ಬಣ್ಣದ ರೆಕ್ಕೆ ಪುಕ್ಕಗಳಿವೆ. ಎದೆಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬೂದು - ಬಿಳಿ ಮಿಶ್ರಿತ ಬಣ್ಣವಿದೆ. ಬಾಗಿದ ಉದ್ದನೆಯ ಕೊಕ್ಕಿನ ಬಣ್ಣ ಗಾಢ ಬೂದು ಬಣ್ಣದಿಂದ ಕಪ್ಪು. ಕೊಕ್ಕಿನ ತುದಿಯ ಭಾಗ ತೆಳು ಹಳದಿ. ಕೊಕ್ಕಿನ ಮೇಲೊಂದು ಪುಟ್ಟ ಕಪ್ಪನೆಯ ಶಿರಸ್ತ್ರಾಣವಿದೆ. ಕೆಂಪು ಕಣ್ಣುಗಳು ಬೂದು ದೇಹದ ಪಕ್ಷಿಯಲ್ಲಿ ಎದ್ದು ಕಾಣಿಸುತ್ತವೆ. ದೇಹದಷ್ಟೇ ಉದ್ದದ ಬಾಲದ ಗರಿಗಳು ಇವಕ್ಕಿವೆ. ದೇಹದ ಬಣ್ಣಕ್ಕಿಂತ ಕೊಂಚ ಗಾಢ ಬಣ್ಣಗಳನ್ನು ಬಾಲದಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ಹೆಣ್ಣಿಗೂ ಗಂಡಿಗೂ ಇರುವ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಶಿರಸ್ತ್ರಾಣದ ಗಾತ್ರ. ಹೆಣ್ಣಿನಲ್ಲಿದರ ಗಾತ್ರ ಪುಟ್ಟದು. 

ಪಕ್ಷಿ ಪ್ರಪಂಚ: ನೀಲಿಬಾಲದ ಕಳ್ಳಿಪೀರ.

ಚಿತ್ರ ೧: ಕಾವೇರಿ ತೀರದ ಕಳ್ಳಿಪೀರಗಳು.

ಡಾ. ಅಶೋಕ್. ಕೆ. ಆರ್.

ಶ್ರೀರಂಗಪಟ್ಟಣದ ನಗುವನಹಳ್ಳಿ - ಚಂದಗಾಲು ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿನ ಕಾವೇರಿ ನದಿ ತೀರದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಚಿತ್ರ ತೆಗೆಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಖ್ಯಾತಿ ನೀಲಿಬಾಲದ ಕಳ್ಳಿಪೀರಗಳದ್ದು. 

ಆಂಗ್ಲ ಹೆಸರು: Blue tailed bee eater (ಬ್ಲೂ ಟೈಲ್ಡ್ ಬೀಈಟರ್) 

ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು: Merops Philippinus (ಮೆರೋಪ್ಸ್ ಫಿಲಿಪ್ಪಿನಸ್) 

ಥಳ ಥಳ ಹೊಳೆಯುವ ಬಣ್ಣಗಳನ್ನೊಂದಿರುವ ಪಕ್ಷಿಗಳಿವು. ಹಸಿರು - ಹಳದಿ - ಕಿತ್ತಳೆ ಕಂದು ಬಣ್ಣಗಳನ್ನೊಂದಿವೆಯಾದರೂ ಹಸಿರು ಬಣ್ಣವೇ ಹೆಚ್ಚಿದೆ. ಕೆಂಪು ಕಣ್ಣಿನ ಸುತ್ತ ಕಪ್ಪು ಪಟ್ಟಿಯಿದೆ. ಕಣ್ಣಿನ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಗಿಣಿ ಹಸಿರು ಬಣ್ಣದ ಸಣ್ಣ ಪಟ್ಟಿಯಿದೆ. ನೆತ್ತಿ ಹಸಿರು - ಕಂದು ಮಿಶ್ರಿತ ಬಣ್ಣದ್ದು. ಕಣ್ಣಿನ ಕೆಳಗೆ ಬಿಳಿ ಪಟ್ಟಿ, ಅದರ ಕೆಳಗೆ ಕೇಸರಿ ಕಂದು ಮಿಶ್ರಿತ ಬಣ್ಣದ ಪಟ್ಟಿ. ಬಿಳಿ ಮತ್ತು ಕೇಸರಿ ಕಂದು ಪಟ್ಟಿ ಪಕ್ಷಿಯ ಕತ್ತಿಗೂ ಹರಡಿಕೊಂಡಿವೆ. ದೇಹದ ಇತರೆ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಹಳದಿ ಹಸಿರು ಬಣ್ಣದ ವಿವಿಧ ವರ್ಣಗಳಿವೆ. ಬಾಲದ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣವಿರುವ ಕಾರಣ ಇವಕ್ಕೆ ನೀಲಿಬಾಲದ ಕಳ್ಳಿಪೀರಗಳೆಂದು ಹೆಸರು. ಕಿಬ್ಬೊಟ್ಟೆಯ ಭಾಗವೂ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣವನ್ನೊಂದಿದೆ. ನೀಲಿ ಬಾಲಕ್ಕೆ ಬೂದು ಬಣ್ಣದ ಪುಕ್ಕಗಳಂಟಿಕೊಂಡಿವೆ. ಬಾಲದ ತುದಿಗೆ ಕಿರುಬಾಲಗಳಂತೆ ಎರಡು ಪುಟ್ಟ ರೆಕ್ಕೆಗಳಂಟಿಕೊಂಡಿವೆ. ಹಾರುವಾಗ ನಡುವಿನಲ್ಲೊಂದು ಅತ್ಲಾಗಿತ್ಲಾಗೊಂದೊಂದು ಬಾಲದ ರೆಕ್ಕೆಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಬಹುದು. ಕೊಕ್ಕು ಮತ್ತು ಕಾಲುಗಳು ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣದ್ದಾಗಿವೆ. 

ಹೆಣ್ಣು ಮತ್ತು ಗಂಡಿನ ನಡುವೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿಲ್ಲ. 

ಪಕ್ಷಿ ಪ್ರಪಂಚ: ಕೆಂಪು ಕಿಬ್ಬೊಟ್ಟೆಯ ಪಿಕಳಾರ.

ಚಿತ್ರ ೧: ಕೆಂಪು ಕಿಬ್ಬೊಟ್ಟೆಯ ಪಿಕಳಾರ

ಡಾ. ಅಶೋಕ್. ಕೆ. ಆರ್

ಪಿಕಳಾರಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವುದು ಕೆಮ್ಮೀಸೆ ಪಿಕಳಾರವಾದರೆ ಅದರ ನಂತರದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬೀಳುವುದು ಕೆಂಪು ಕಿಬ್ಬೊಟ್ಟೆಯ ಪಿಕಳಾರ. 

ಆಂಗ್ಲ ಹೆಸರು: Red vented bulbul (ರೆಡ್ ವೆಂಟೆಡ್ ಬುಲ್ ಬುಲ್)

ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು: Pycnonotus cafer (ಪಿಕ್ನೋನಾಟಸ್ ಕ್ಯಾಫರ್) 

ಕಪ್ಪು ತಲೆ, ಕಪ್ಪು ಕೊಕ್ಕು ಹೊಂದಿರುವ ಈ ಪಕ್ಷಿಗಳ ದೇಹದ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಂದು ಬಣ್ಣವೇ ಪ್ರಮುಖವಾದುದು. ಬೆನ್ನಿನ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಗಾಢ ಕಂದು - ಕಪ್ಪು - ಬಿಳಿ ಬಣ್ಣಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯಿದೆ. ಎದೆ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ತಿಳಿ ಕಂದು, ಬಿಳಿ ಬಣ್ಣಗಳಿವೆ. ಎದೆಯ ಮೇಲ್ಭಾಗ ಮತ್ತು ಇಡೀ ಬೆನ್ನಿನ ಮೇಲಿರುವ ಬಣ್ಣಗಳು ಮೀನಿನ ಹೊರಭಾಗದಂತೆ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ. ಕಿಬ್ಬೊಟ್ಟೆಯ ಜಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣದ ಸಹಾಯದಿಂದ ಈ ಪಕ್ಷಿಯನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಬಾಲದ ಬಣ್ಣು ಕಂದುಗಪ್ಪು. ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಚೂರೇ ಚೂರು ಬಿಳಿ ಬಣ್ಣವಿದೆ. ಪುಟ್ಟ ಕಪ್ಪು ಕಾಲುಗಳಿವೆ.

ಹೆಣ್ಣು ಗಂಡಿನ ನಡುವೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿಲ್ಲ.

ಪಕ್ಷಿ ಪ್ರಪಂಚ: ನವಿಲು.

ಚಿತ್ರ ೧: ಗಂಡು ನವಿಲು

ಡಾ. ಅಶೋಕ್. ಕೆ. ಆರ್. 

ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪಕ್ಷಿಯಾದ ನವಿಲೆಂದರೆ ಯಾರಿಗೆ ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲ! ಅದರಲ್ಲೂ ರೆಕ್ಕೆ ಬಿಚ್ಚಿ ಕುಣಿಯುವ ಗಂಡು ನವಿಲೆಂದರೆ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಅಚ್ಚುಮೆಚ್ಚು.

ಆಂಗ್ಲ ಹೆಸರು: Indian Peacock (ಇಂಡಿಯನ್ ಪಿಕಾಕ್), Peahen (ಪಿಹೆನ್) 

ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು: Pavo Cristatus (ಪಾವೋ ಕ್ರಿಸ್ಟೇಟಸ್)

ನವಿಲನ್ನು ಗುರುತುಹಿಡಿಯದವರು ಇಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲ ಅಲ್ಲವೇ! ಉದ್ದ ಪುಕ್ಕಗಳ ಬಾಲವನ್ನೊಂದಿರುವ ಗಂಡು ನವಿಲು ಆಕರ್ಷಣೀಯ. ಒರಟೊರಟಾದ ಧೃಡವಾದ ಕಾಲುಗಳು, ನೀಳವಾದ ಉದ್ದನೆಯ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣದ ಕತ್ತು, ಕುಸುರಿ ಮಾಡಿದಂತಿರುವ ನೀಲಿ ಕಿರೀಟದ ಗುಚ್ಛ, ಕಣ್ಣಿನ ಮೇಲೆ ಕೆಳಗೆ ಬಿಳಿ ಪಟ್ಟಿಯಿದ್ದರೆ, ಕಣ್ಣಿನ ಸುತ್ತಲೂ ನೀಲಿ ಪಟ್ಟಿ. ಎದೆಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೀಲಿ - ಹಸಿರು - ಕಂದು ಬಣ್ಣಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ರೆಕ್ಕೆಯಲ್ಲಿ ಕಪ್ಪು ಬಿಳಿ ಬಣ್ಣಗಳ ಪಟ್ಟಿಗಳಿವೆ. ದೇಹಕ್ಕೆ ಬಾಲವಂಟಿರುವ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಹೊಳೆಯುವ ಹಸಿರು ಹೊಂಬಣ್ಣವಿದೆ. ಹೆಣ್ಣನ್ನಾಕರ್ಷಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಪುಕ್ಕ ಬಿಚ್ಚಿ ನರ್ತಿಸುತ್ತವೆ ಗಂಡು ನವಿಲುಗಳು. ಆಳೆತ್ತರದ ಈ ಪುಕ್ಕಗಳಲ್ಲಿ ಕಣ್ಣುಗಳಂತೆ ಕಾಣಿಸುವ ವರ್ಣ ಸಂಯೋಜನೆಯಿದೆ. ಗಾಢ ನೀಲಿ, ಆಕಾಶ ನೀಲಿ, ಬೂದು - ಕಂದು, ಹಸಿರು ಬಣ್ಣಗಳು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿದ್ದು ಕಣ್ಣಿನ ರೂಪ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಈ ಕಣ್ಣುಗಳು ಕಣ್ಣೀರು ಹಾಕುವುದಿಲ್ಲ! 

ಪಕ್ಷಿ ಪ್ರಪಂಚ: ನೀಲಿ ಮಿಂಚುಳ್ಳಿ.

ಚಿತ್ರ ೧: ಹಾರಲು ಸಿದ್ಧವಾದ ನೀಲಿ ಮಿಂಚುಳ್ಳಿ. 

ಡಾ. ಅಶೋಕ್. ಕೆ. ಆರ್ 

ನೀರಿನ ಮೂಲಗಳ ಬಳಿಯಲ್ಲಿನ ಗಿಡಗಳ ಮೇಲೆ, ಕೊಂಬೆಗಳ ಮೇಲೆ ಧ್ಯಾನಸ್ಥ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಿರುವ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣದ ಪಕ್ಷಿಯನ್ನು ನೀವು ಕಂಡಿರುವಿರಾದರೆ ಅದು ನೀಲಿ ಮಿಂಚುಳ್ಳಿಯೇ ಸೈ! 

ಆಂಗ್ಲ ಹೆಸರು: Common kingfisher (ಕಾಮನ್ ಕಿಂಗ್ ಫಿಷರ್), small blue kingfisher (ಸ್ಮಾಲ್ ಬ್ಲೂ ಕಿಂಗ್ ಫಿಷರ್), river kingfisher (ರಿವರ್ ಕಿಂಗ್ ಫಿಷರ್) 

ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು: Alcedo Atthis (ಅಲ್ಕೆಡೋ ಅಥಿಸ್) 

ಪುಟ್ಟ ಕಾಲುಗಳು, ಚಿಕ್ಕ ಬಾಲ, ಡುಮ್ಮ ದೇಹ, ಉದ್ದ ಕೊಕ್ಕಿನ ಪಕ್ಷಿಯಿದು. ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಕಾಣಸಿಗುವ ಮಿಂಚುಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಇದೇ ಪುಟ್ಟದು. ಹಾಗಾಗಿ ಕಿರು ಮಿಂಚುಳ್ಳಿಯೆಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಬೆನ್ನು, ಬಾಲದ ಬಣ್ಣವೆಲ್ಲಾ ಪಳ ಪಳ ಹೊಳೆಯುವ ಕಡು ನೀಲಿ. ಎದೆಯ ಭಾಗ ಹೊಂಬಣ್ಣವನ್ನೊಂದಿದೆ. ನೆತ್ತಿ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣದ್ದು, ಕಣ್ಣಿನ ಸುತ್ತ ಹೊಂಬಣ್ಣದ ಪಟ್ಟಿಯಿದೆ, ಇದರ ಹಿಂದೆ ಬಿಳಿ ಬಣ್ಣದ ಪಟ್ಟಿಯಿದೆ. ಇವುಗಳ ಕೆಳಗೆ ಮತ್ತೆ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣದ ಪಟ್ಟಿಯಿದೆ, ಈ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣ ಬೆನ್ನಿನ ಮೇಲೆ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ. ಕತ್ತಿನ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕೊಂಚ ಬಿಳಿ ಬಣ್ಣವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಕೊಕ್ಕಿನ ಬಣ್ಣ ಕಪ್ಪು.

ಪಕ್ಷಿ ಪ್ರಪಂಚ: ಕಾಡು ಮೈನಾ.

ಚಿತ್ರ 1: ಕಾಡು ಮೈನಾ 

ಡಾ. ಅಶೋಕ್. ಕೆ. ಆರ್ 

ನಾಡಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಮತ್ತೊಂದು ಕಾಡು ಪಕ್ಷಿಯಿದು. ಕಾಡು ಗೊರವಂಕವೆಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಈ ಹಕ್ಕಿ 'ಮೈನಾ' ಪಕ್ಷಿಯನ್ನೇ ಹೋಲುತ್ತದೆ, ಕೆಲವೊಂದು ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿವೆ ಅಷ್ಟೇ.

ಆಂಗ್ಲ ಹೆಸರು: - Jungle myna

ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು: - Acridotheres fuscus

ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪಕ್ಷಿಗಳ ಕುರಿತು ತಿಳಿಯಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ.
ಬೂದು - ಕಂದು ಮಿಶ್ರಿತ ಬಣ್ಣದ ದೇಹದ ಪಕ್ಷಿಯಿದು. ಎದೆಯಿಂದ ತಲೆಯ ಕಡೆಗೆ ಸಾಗಿದಂತೆ ಬಣ್ಣಗಳು ಗಾಢವಾಗುತ್ತಾ ಸಾಗಿ ತಲೆ ಪೂರ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣವಾಗಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ. ನೀಟಾಗಿ ಕ್ರಾಪು ತೆಗೆದಂತೆ ಪುಟ್ಟ ಕಪ್ಪು ಕಿರೀಟವಿದೆ. ಕೊಕ್ಕಿನ ಮುಂದರ್ಧ ಹಳದಿ ಬಣ್ಣವಿದ್ದರೆ ಹಿಂದಿನ ಭಾಗ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣವನ್ನೊಂದಿದೆ. ತೆಳು ನೀಲಿ ಬಣ್ಣದ ಕಣ್ಣು ಆಕರ್ಷಣೀಯ. ಹಳದಿ ಬಣ್ಣದ ಕಾಲುಗಳನ್ನೊಂದಿದೆ. ರೆಕ್ಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಂದು - ಬೂದು ಬಣ್ಣದ ಜೊತೆಗೆ ಬಿಳಿ ಪಟ್ಟಿಗಳೂ ಇವೆ. ಆದರಿವು ಕಾಣಿಸುವುದು ಕಾಡು ಮೈನಾ ಹಾರಾಟದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಮಾತ್ರ. ಬಾಲದ ತುದಿಯೂ ಬೆಳ್ಳಗಿದೆ.

ಪಕ್ಷಿ ಪ್ರಪಂಚ: ನೀಲಕಂಠ.

ಚಿತ್ರ ೧: ಹಸಿರ ನಡುವೆ ನೀಲಕಂಠ 

ಡಾ. ಅಶೋಕ್. ಕೆ. ಅರ್. 

ದಾಸ ಮಗರೆ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಈ ವರ್ಣಮಯ ಪಕ್ಷಿ ನಮ್ಮ ಕರ್ನಾಟಕದ ರಾಜ್ಯ ಪಕ್ಷಿ. ಕರ್ನಾಟಕದ್ದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ ಆಂಧ್ರ, ತೆಲಂಗಾಣ ಮತ್ತು ಒರಿಸ್ಸಾದ ರಾಜ್ಯಪಕ್ಷಿಯೂ ಹೌದು. 

ಆಂಗ್ಲ ಹೆಸರು: Indian roller (ಇಂಡಿಯನ್ ರೋಲರ್) (ಈ ಮುಂಚೆ ಈ ಪಕ್ಷಿಗೆ Indian blue jay - ಇಂಡಿಯನ್ ಬ್ಲೂ ಜೇ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ತೇಜಸ್ವಿಯವರ ಹಕ್ಕಿ ಪುಕ್ಕ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಬ್ಲೂ ಜೇ ಎಂಬ ಹೆಸರೇ ಇದೆ)

ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು: Coracias benghalensis (ಕೊರಾಕಿಯಾಸ್ ಬೆಂಗಾಲೆನ್ಸಿಸ್) 

ಈ ಪಕ್ಷಿಯನ್ನೊಮ್ಮೆ ನೋಡಿದರೆ ಮರೆಯುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಕಡಿಮೆ. ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಯೂ ಸುಲಭ. ನೀಲಿ ಬಣ್ಣವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಹೊಂದಿರುವ ಪಕ್ಷಿಯಿದು. 

ಇನ್ನಷ್ಟು ಪಕ್ಷಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ. 

ಪಕ್ಷಿ ಪ್ರಪಂಚ: ಕೆಮ್ಮೀಸೆ ಪಿಕಳಾರ.

ಚಿತ್ರ ೧: ಲಂಟಾನದ ಕಾಯಿಯೊಂದಿಗೆ ಪಿಕಳಾರ 

ಡಾ. ಅಶೋಕ್. ಕೆ. ಆರ್. 

ಇರುವ ಹತ್ತಲವು ರೀತಿಯ ಪಿಕಳಾರಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಾಣಸಿಗುವ ಪಿಕಳಾರವೆಂದರೆ ಕೆಮ್ಮೀಸೆ ಪಿಕಳಾರ. ಲಂಟಾನದ ಪೊದೆಗಳೋ ಚಿಕ್ಕ ಪುಟ್ಟ ಹಣ್ಣಿನ ಗಿಡಗಳೋ ಇದ್ದುಬಿಟ್ಟರೆ ನಗರವಾಸಕ್ಕೂ ಸೈ ಎನ್ನುವಂತಹ ಪಕ್ಷಿಗಳಿವು. 

ಆಂಗ್ಲ ಹೆಸರು: Red whiskered bulbul (ರೆಡ್ ವಿಸ್ಕರ್ಡ್ ಬುಲ್ಬುಲ್) 

ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು: Pycnonotus jocosus (ಪಿಕ್ನೋನಾಟಸ್ ಜೊಕೊಸುಸ್) 

ತಲೆಯ ಮೇಲೊಂದು ಕಪ್ಪು ಕಿರೀಟವಿದೆ, ತಲೆ ಮತ್ತು ಕೊಕ್ಕು ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣದ್ದು. ಕಣ್ಣಿನ ಕೆಳಗೆ ಕೆಂಪು ಪಟ್ಟಿಯಿದೆ. ಎದೆಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗ ಬಿಳಿ ಬಣ್ಣದ್ದು, ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ತೆಳು ಕಂದು ಬಣ್ಣವನ್ನೂ ಗಮನಿಸಬಹುದು. ಎದೆಯ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬೆನ್ನಿನ ಕಂದು - ಕಪ್ಪು ಸ್ವಲ್ಪ ದೂರದವರೆಗೆ ಹರಡಿಕೊಂಡಿದೆ. ಬೆನ್ನಿನ ಮೇಲೆ ಹಾಕಿಕೊಂಡ ಟವಲ್ಲು ಎದೆಯ ಮೇಲೆ ಬಿದ್ದಂತಿದೆ ಈ ಪಟ್ಟಿ. ಬೆನ್ನು ಮತ್ತು ಬಾಲ ಕಂದು ಬಣ್ಣದ್ದು. ಹೆಣ್ಣು ಗಂಡಿನಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿಲ್ಲ. 

ಇನ್ನಷ್ಟು ಪಕ್ಷಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ. 

ಪಕ್ಷಿ ಪ್ರಪಂಚ: ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿ.

ಹೆಣ್ಣು ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿ

ಡಾ. ಅಶೋಕ್. ಕೆ. ಆರ್.
ಮನುಷ್ಯರ ಜೊತೆಗೆ ಸರಾಗವಾಗಿ ಬದುಕಲು ಕಲಿತು ಮನುಷ್ಯನ ವಾಸದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದ ಮಾರ್ಪಾಟುಗಳಿಂದ ಅಪಾಯಕ್ಕೊಳಗಾಗಿರುವ ಪಕ್ಷಿಗಳಲ್ಲಿ ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿ ಪ್ರಮುಖವಾದುದು. ಆಧುನಿಕ ನಗರಗಳಿಂದ ಮರೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿಗಳು ತಮ್ಮ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನುಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ನಿಧಾನಕ್ಕೆ ಚಾಲನೆ ನೀಡುತ್ತಿರುವಂತೆ ಕಾಣಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಆಂಗ್ಲ ಹೆಸರು: House sparrow (ಹೌಸ್ ಸ್ಪ್ಯಾರೋ)
ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು: Passer domesticus (ಪ್ಯಾಸರ್ ಡೊಮೆಸ್ಟಿಕಸ್)

ಪುಟ್ಟ ಮುದ್ದು ಪಕ್ಷಿಗಳಿವು. ಹೆಣ್ಣು ಗಂಡಿನ ನಡುವೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿರುವುದರಿಂದಾಗಿ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ ಸುಲಭದ ಕೆಲಸ.

ಇನ್ನಷ್ಟು ಪಕ್ಷಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ.

ಪಕ್ಷಿ ಪ್ರಪಂಚ: ಬಣ್ಣದ ಕೊಕ್ಕರೆ.

ಚಿತ್ರ ೧: ಮಡಿವಾಳದಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕ ಬಣ್ಣದ ಕೊಕ್ಕರೆ

ಡಾ. ಅಶೋಕ್. ಕೆ. ಆರ್

ಮಂಡ್ಯ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಕೊಕ್ಕರೆ ಬೆಳ್ಳೂರಿಗೆ ಆ ಹೆಸರು ಬರಲು ಈ ಬಣ್ಣದ ಕೊಕ್ಕರೆಯೇ ಕಾರಣ. ಚಳಿಯ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ವಲಸೆ ಬರುವ ಈ ಪಕ್ಷಿಗಳು ಸಂತಾನವನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡು ಇಲ್ಲಿ ಬೇಸಿಗೆ ಶುರುವಾಗುವ ನಂತರದಲ್ಲಿ ಮರಳಿಹೋಗುತ್ತವೆ. ಕೆಲವು ಕೊಕ್ಕರೆಗಳು ಇಲ್ಲಿನ ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ  ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹೊಂದಿಕೊಂಡು ಇಲ್ಲೇ ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ನೆಲೆಸುವುದೂ ಇದೆ.

ಆಂಗ್ಲ ಹೆಸರು: Painted Stork (ಪೇಂಟೆಡ್ ಸ್ಟಾರ್ಕ್)

ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು: Mycteria Leucocephala (ಮೈಕ್ಟೀರಿಯಾ ಲ್ಯೂಕೊಕೆಫಾಲ)

ಪಕ್ಷಿ ಪ್ರಪಂಚ: ನೇರಳೆ ಸೂರಕ್ಕಿ

ಗಂಡು ನೇರಳೆ ಸೂರಕ್ಕಿ. 

ಡಾ. ಅಶೋಕ್.ಕೆ.ಅರ್ 
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ರೆಕ್ಕೆಯನ್ನು ಪಟಪಟನೆ ಬಡಿಯುವ ಹಮ್ಮಿಂಗ್ ಬರ್ಡುಗಳಿಲ್ಲ. ಅವುಗಳ ಬದಲಿಗೆ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ವಿಧವಿಧದ ಸೂರಕ್ಕಿಗಳಿವೆ. ಸೂರಕ್ಕಿಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಾಣಸಿಗುವುದು ನೇರಳೆ ಸೂರಕ್ಕಿ.

ಆಂಗ್ಲ ಹೆಸರು: - Purple sunbird (ಪರ್ಪಲ್ ಸನ್ ಬರ್ಡ್)

ವೈಜ್ನಾನಿಕ ಹೆಸರು: - Cinnyris asiaticus (ಸಿನಿರಿಸ್ ಏಷಿಯಾಟಿಕಸ್)

ಗುಬ್ಬಿ ಗಾತ್ರದ ಪಕ್ಷಿಯಿದು. ಹೂವಿನ ಮಕರಂದವನ್ನು ಹೀರಲು ಅನುಕೂಲ ಮಾಡಿಕೊಡುವಂತೆ ಚೂರೇ ಚೂರು ಬಾಗಿದ ಉದ್ದನೆಯ ಕೊಕ್ಕಿದೆ. ನೇರಳೆ ಸೂರಕ್ಕಿ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿರುವುದು ಗಂಡು ಪಕ್ಷಿಯ ಬಣ್ಣದ ದೆಸೆಯಿಂದ. ದೂರದಿಂದ ನೋಡಿದರೆ, ಪಕ್ಷಿಯು ನೆರಳಿನಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಗಮನಿಸಿದರೆ ಇಡೀ ಪಕ್ಷಿ ಕಪ್ಪಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷಿ ದೇಹ ಮಿಂದಾಗಷ್ಟೇ ತಲೆಯ ಭಾಗ ಮತ್ತು ದೇಹದ ಮೇಲ್ಭಾಗ ನೇರಳೆ ಬಣ್ಣದಿಂದ ಹೊಳೆಯುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಗಮನಿಸಬಹುದು.
Click here to read in English.